Hızar kazalarını önleyen sistem yüz güldürüyor

Türkiye’de on binlerce insanın öldüğü, yüz binlerce işçinin ise yaralandığı iş kazalarına karşı yeni teknolojilerin geliştirilmesi kaçınılmaz oluyor. Özellikle mobilya dekorasyon ve ahşap sanayiinde sıkça rastlanan yatay daire testerelerde elini kaptırarak sakat kalma vakalarına karşı geliştirilen güvenlik sistemi sayesinde bu tür kazalar tarih oluyor. Yumuşak dokuya duyarlı bir donanım olan sistem sayesinde hızar tezgahında çalışan bir işçi, yanlışlıkla elini testere bıçağına değdirdiği anda, makine otomatikman duruyor ve işçi parmaklarının kesilmesinden kurtuluyor.

Zonguldak'ın Gökçebey ilçesinde, iş kazası geçiren Raşit Akay’ın (38) sağ el yüzük parmağı sensörlü makine sayesinde kopmaktan kurtuldu. Çanakçılar Seramik Fabrikası bünyesindeki mobilya fabrikasında 8 ay önce olası iş kazalarına karşı ‘Snapbrake’ iş güvenliği sistemi kuruldu. İşçilerin makine bıçağı gibi kazaya sebep olacak bir alana temas ettiklerinde veya hemen öncesinde devreye girip bıçağı durduruyor. Olası bir uzuv kaybının önüne geçilmiş oluyor. Böylece hem işçi el ve kolunu kaybetmiyor hem de iş kazası nedeniyle iş veren maddi ve manevi sıkıntılar çekmekten kurtulmuş oluyor. Makine başında çalışan işçinin bıçağa teması halinde sensör, uzvu algılıyor ve bıçağı durduruyor. İşçi ise kazayı yara almadan ya da birkaç sıyrık ile atlatıyor.

12 yıldır mobilya ustası olarak çalışan 2 çocuk babası Raşit Akay, atölyede şirketin yurt içi ve yurt dışı fuarlarının organizasyonlarında kurulan stantlar için ürettikleri mobilya atölyesinde görevli. Ancak 8 ay önce atölyede iş kazalarına karşı kurulan Snapbrake sistemli yatay testere makinesi sayesinde Raşit ustanın parmakları kesilmekten kurtulmuş. Yaşadığı şoku anlatan Akay, "Şirket yetkilileri, olası iş kazalarının önüne geçmek için ‘Snapbrake’ iş güvenliği sistemi kurdu. Elektronik bir düzenek. İstenilen her alanda canlı dokuları algılayabiliyor. Bir ay önce iş kazası geçirdim. Sağ elimin yüzük parmağını makineye kaptırdım ama sistemin sayesinde bıçağın ani durmasıyla parmağımı kurtardım. Kısa bir iz vardı ama 1 ay içinde geçti. Sistem olmasaydı parmağım belki kopabilirdi. Bence bu tür kazalara karşı bu sistemi herkes kurmalı.” dedi.

Parmaktan daha yumuşak dokuya sahip ve kemiksiz sosis üzerinde deneme yapan Raşit usta, "İşte gördüğünüz gibi parmaktan daha yumuşak olan canlı dokuyu testere çalıştığı sırada yaklaştırdık ve anında makine durdu. Sadece küçük bir sıyrıkla durdu. Zaten işçi yanlışlıkla eli değer değmez elini makineden çekeceği için belki hiç çizik olmadan iş kazasını yara almadan kurtarabilir." ifadesini kullandı.

Fabrikanın Mekanik Bakım Sorumlusu Makine Mühendisi Caner Akyol, iş güvenliğine verdikleri önem gereği mobilya atölyesinde kullanılan kesim makinelerine bu sistemi kurduklarını ve çok güvenli olduğunu dile getirerek, "Bu sistem kurulduktan sonra ustamız talihsiz bir iş kazası geçirdi. Ama parmağını kaybedebileceği bir yerde bu sistem sayesinde parmağı şu anda yerinde duruyor. Bu tarz sistemler çok önemli. Yaşanacak bir sıkıntıda maddi manevi ödeyeceğiniz veya yaşayacağınız psikolojik bozuklukları bu sistemler çözüyor. Baştan önlemini almış oluyorsunuz. Bence küçük büyük demeden bütün atölyeler veya benzeri işletmeler bu sistemi kurmalı. Ucuz pahalı diye bakmamalılar. Çünkü bir işçinin parmağının kurtulması maddi ve manevi her şeyden korur.” şeklinde konuştu.

Snapbrake iş güvenliği sistemlerinin Zonguldak bölgesi yetkilisi Şenay Tokyay, sistemin işyerlerinde istenmeyen iş kazalarına karşı geliştirildiğini kaydetti. Tamamen işçi sağlığı ve iş güvenliği üzerine kurulan bir sistemi Türkiye'ye yaymaya çalıştıklarını vurgulayan Tokyay, şu bilgiyi verdi: “İşçi sağlığı ve güvenliği alanında son yıllarda çok ciddi bir şekilde yaptırımlar yapılmaya başlandı. Özellikle iş güvenliği ve iş sağlığının mecburi koşulduğu atölyelere destek olmak amacıyla bu işe başladık. Alan etkili bir sistem, yumuşak dokuya duyarlı. İnsan vücudunun büyük bölümü sıvı olduğu için dokusal temas sırasında sistem o bünyeyi algılar ve direk olarak çalışmayı durdurur.”